U vreme paganstva, brojni narodi verovali su da vode poreklo od neke životinje i da one imaju natprirodne moći. Bez obzira što je to vreme davno prošlo i danas su se zadržala neka od tih verovanja, pa tako i kod Srba.
U drevnoj srpskoj mitologiji i folkloru, kult vuka je zauzimao važno mesto. Veselin Čajkanović, najveći srpski etnolog, zapisao je da je svaki narod vezan za poneku životinju i u izvesnom smislu izjednačen sa njom, a kod Srba je upravo vuk mitski srodnik i predak srpskog naroda, odnosno mitski predstavnik. Imajući u vidu tu činjenicu i ono što vuk simboliše, u našem narodu, deci je davano ime Vuk. Ono je jedno od najstarijih i veoma čestih, upravo zbog toga što se ranije verovalo da će onaj koji ga nosi biti zaštićen od svih zala. I danas srecemo imena poput Vuk, Vukašin, Vukan, kao i prezimena Vučić, Vuković, Vujović, Vučinić i mnoga druga.
Verovanje u vuka kao životinjskog pretka se manifestuje u mnogim običajima. Neki od njih su očuvani i dan danas kao što su zimski praznici Mratinci.
U nekim krajevima, a posebno na istoku Srbije, postoje predanja u kojima se vuk povezuje i sa svetim Savom, jer se on smatra njihovim zaštitnikom. I drugi zimski sveci pominju se kao gospodari vukova – sveti Arhanđel i sveti Nikola.
Dragoš Kalalij je u svom romanu „Poslednji Evropljanin” o simbolici vuka govorio kao o jednoj ljudskoj sili koja je veoma složena i raznolika, a najizraženija osobina jeste potreba za slobodom.
Ono što Srbina, pre svega, vezuje za ovu životinju jeste ćud. Vuk je lako prilagodljiv teškim životnim uslovima i spoljnoj okolini, ali moralni karakter mu uvek ostaje nepromenjiv.
Takođe je zabeleženo da su vrlo porodično orijentisani i komunikativni, te da imaju snažnu emocionalnu vezu sa svojim prijateljima unutar čopora.
U vuku bi se danas mogao prepoznati i simbol ustanka protiv moderne civilizacije Zapada, jer je ona kao takva zaista preokrenula sve tradicionalne i prirodne vrednosne poretke.
Piše: Anđela Lončar
Leave a Reply